Μπουρμπουλήθρες: Προσεγγίζουμε την εποχή του καλοκαιριού μέσα από τη ποίηση!!

Το τρελοβάπορο

Βαπόρι στολισμένο,βγαίνει στα βουνά

κι αρχίζει τις μανούβρες "βίρα-μάινα".

Την άγκυρα φουντάρει στις κουκουναριές

φορτώνει φρέσκο αέρα κι απ'τις δυο μεριές.

Είναι από μαύρη πέτρα κι είναι απ'όνειρο,

κι έχει λοστρόμο αθώο, ναύτη πονηρό.

Από τα βάθη φτάνει τους παλιούς καιρούς,

βάσανα ξεφορτώνει κι αναστεναγμούς.

Έλα Χριστέ και Κύριε, λέω κι απορώ

τέτοιο τρελό βαπόρι τρελοβάπορο.

Χρόνους μας ταξιδεύει δε βουλιάξαμε,

χίλιους καπεταναίους τους αλλάξαμε.

Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε,

μπήκαμε μέσ' σε όλα και περάσαμε.

Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα,

παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα.

Οδυσσέας Ελύτης

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Το τρελοβάπορο

Αρχικά ξεκινούμε με την ανάλυση του ποιήματος, κάνοντας ερωτήσεις ανοικτού τύπου.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Σε τι αναφέρεται ο Οδυσσέας Ελύτης και πως το χαρακτηρίζει;

2. Που διαδραματίζεται η σκηνή που περιγράφει ο ποιητής;

Ποιες λέξεις φανερώνουν το τοπίο στο οποίο αναφέρεται ο ποιητής;

3. Τι πιστεύεις πως συμβολίζει το "Τρελοβάπορο", για τον ποιητή;

4. Ποιες λέξεις σε κάθε στροφή κάνουν ομοιοκαταληξία;

Είναι όλες οι στροφές ίδιες;

Α. Σε χαρτί του μέτρου δημιουργούμε "Το τρελοβάπορο" με τη τεχνική της ζωγραφικής.

Μοιράζουμε στα παιδιά παστέλ και άχρηστα υλικά όπως πανάκια και χαρτιά.Αφήνουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν ένα τοπίο, όπως αυτό που περιγράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στο ποίημα του.

Αφήνουμε τα παιδιά να δράσουν ελεύθερα στο χαρτί του μέτρου, όπως εκείνα αντιλαμβάνονται τις εικόνες του ποιήματος. Στο τέλος δίνουμε έναν τίτλο στο εικαστικό μας έργο.

Βα. Σχολιάζουμε τους δυο πρώτους στίχους του ποιήματος, στους οποίους το βαπόρι ξεκίνησε μία περίεργη πορεία. Αντί να βγει στη θάλασσα, βγήκε στα βουνά, αντί να αγκυροβολήσει στο λιμάνι αγκυροβόλησε στις κουκουναριές. Γιατί επέλεξε ο ποιητής να χρησιμοποιήσει στοιχεία που δεν ταιριάζουν με τη κανονική πορεία που θα ακολουθούσε ένα πλοίο;

Ββ. Σχολιάζουμε το στίχο "Από τα βάθη φτάνει...κι αναστεναγμούς".

Πώς ένα βαπόρι ξεφορτώνει βάσανα και όχι ανθρώπους;

Καθόμαστε σε έναν μεγάλο κύκλο.Στη μέση τοποθετούμε ένα μικρό χάρτινο καραβάκι.

Λέμε στα παιδιά να φανταστούν πως ταξίδεψαν με αυτό το βαπόρι, το οποίο ονομάζουμε " βαπόρι των αναστεναγμών".

Τα παιδιά με τη σειρά παίρνουν στα χέρια τους το χάρτινο καραβάκι και εκφράζουν τα συναισθήματα τους. Τι είδαν εκεί, τι έζησαν, τι θα ήθελαν να θυμούνται από αυτό το ταξίδι ή τι δεν θα ήθελαν αντίστοιχα.

Γ. Συγκεντρωνόμαστε στη γωνιά της συζήτησης και συζητάμε για το πως ταξίδευαν οι άνθρωποι παλαιότερα. Παρουσιάζουμε εικόνες από παλιά λιμάνια και παλιά καράβια, καθώς και από βάρκες ή καΐκια. Ποιοι μπορεί να ήταν οι λόγοι που ανάγκαζαν τους ανθρώπους να ταξιδεύουν με τα βαπόρια, κάνοντας μακρινές αποστάσεις;
Ποια άλλα μεταφορικά μέσα χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι στα παλιά χρόνια;

Δ. Θεατρική Τέχνη: Αφήνουμε τα παιδιά να αυτοσχεδιάσουν στο χώρο της τάξης.

Θέματα για αυτοσχεδιασμό: ένα καράβι πέφτει σε φουρτούνα, ένα καράβι περικυκλώνεται από καρχαρίες, ένα καράβι συναντάει έναν ναυαγό στη θάλασσα, ένα καράβι ταξιδεύει στα νησιά, ένα καράβι που δεν του αρέσει η θάλασσα.

Ε. Κατασκευάζουμε από ξύλα που βρίσκουμε στη θάλασσα ή κλαριά δέντρων, ένα καράβι.

Το βάφουμε, ενώ στερεώνουμε τα ξύλα μεταξύ τους με σπάγκους. Δίνουμε ένα όνομα στο καράβι μας και δημιουργούμε μία ιστορία για τη πορεία του. Έπειτα συγκρίνουμε το δικό μας βαπόρι με αυτό του Ο.Ελύτη και σε χαρτί Α3 η εκπαιδευτικός καταγράφει τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα τους.

Πίνακες σχετικά με τα μέσα μεταφοράς της θάλασσας: