Καλωσορίζω τα χελιδόνια....

Ας γνωρίσουμε τα χελιδόνια..


Είναι αποδημητικά πουλιά και υπάρχουν πολλά είδη χελιδονιών, όπως: η αστική χελιδόνα, η αγροδίαιτη, η δρεπανίδα. Στη χώρα μας ζει η αστική χελιδόνα. Γενικότερα τα χελιδόνια ζουν σε πόλεις και χωριά, χτίζουν τις φωλιές τους στους τοίχους, κάτω από τη στέγη. Τη χτίζουν με λάσπη και με άχυρα, ενώ από μέσα υπάρχουν τρίχες και πούπουλα. Η θηλυκή χελιδόνα γεννά 2 φορές το καλοκαίρι 4-5 άσπρα αυγά και τα κλωσά 12-13 ημέρες. Εχθροί τους είναι τα σαρκοφάγα πτηνά και η γάτα. Αποτελούν προάγγελους της άνοιξης. Έρχονται στη χώρα μας την άνοιξη και φεύγουν τον Σεπτέμβριο. Πετούν με μεγάλη ταχύτητα και καταστρέφουν όλα τα βλαβερά έντομα.Σύμφωνα με την παράδοση μας ο λαός μας δεν πίστευε πως αυτά τα πουλιά μπορούν μόνα τους να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις και θεωρούσαν ότι τα παίρνουν στη ράχη τους οι γερανοί.Πολλοί πίστευαν πως από το σώμα του χελιδονιού θεράπευαν διάφορες ασθένειες.
Τέλος θα μιλήσουμε για τα γνωστά "χελιδονίσματα", όπου οι μικροί ξεκινούσαν την 1η Μαρτίου και τραγουδούσαν στα σπίτια, με τις νοικοκυρές να δίνουν γλυκίσματα και καλούδια. Ένα πανάρχαιο έθιμο, όπου παρέμεινε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.

ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ



A.Ήρθε ήρθε η χελιδόνα
ήρθε πάλι η μελιδόνα
κάθισε και λάλησε
και γλυκά κελαήδησε..
Έφυγα και άφηκα σύκα
και σταυρό και θυμωνίτσα
κι ήρθα τώρα κι η φύτρα
χόρτα,σπάρτα,βλίτρα
βλίτρα,βλίτρα,φύτρα,φύτρα.







B.Ήρθε ήρθε η χελιδόνα
ήρθε και η μελιδόνα
κάθισε και λάλησε.
Και γλυκά κελαήδησε
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ
και Φλεβάρη μου φοβερέ,
θάλασσα επέρασα και
στεριά δεν ξέχασα.

Γ. Χελιδονάκι πέταξε και ηύρε
κήπον κι έκατσε,
και γλυκοκελάηδησε,
Μάρτη,Μάρτη μου καλέ,
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ
και Απρίλη θαυμαστέ,
τα πουλάκια αυγά γεννούν
κι αρχινούν να τα κλωσούν.
    (ΠΥΡΓΟΣ ΗΛΕΙΑΣ)

Δ. Χελιδόνα έρχεται απ'τη Μαύρη θάλασσα,
θάλασσα επέρασε, έκατσε
και λάλησε,λάλησε τα γράμματα,
γράμματα βασιλικά που μαθαίνουν
τα παιδιά,που μαθαίνουν τα παιδιά,
τα παιδιά στο δάσκαλο,
δάσκαλος μας έστειλε να μας δώστε
5 αυγά, κι αν δεν έχετε 5 αυγά,
παίρνουμε την κλωσαριά,να γεννάει
και να κλωσάει και να σέρνει τα πουλιά.

Μάρτης μας ήρθε, καλώς μας ήρθε
τα λουλούδια άνοιξαν, τόπος μυρίζει,
γης ευωδιάζει, έξω ψύλλοι και κοριοί,
μέσα υγεία και χαρά και μεθαύριο Πασχαλιά,
με τα κόκκινα τ'αυγά.
Τσάκατα και μάματα.
             (ΣΕΡΡΕΣ)


Ας γνωρίσουμε τα χελιδόνια μέσα από την τέχνη.....

Τοιχογραφία της άνοιξης

                      Χωράφι με παπαρούνες και χελιδόνιa
                                 Ingebjorg Lawson Smith


                  Σταφύλι με χελιδόνι(Νεκρή Φύση)              
                          Αστεριάδης Αγήνωρ



Προτεινόμενες Δραστηριότητες

Α. Μπορούμε να βρούμε στο διαδίκτυο εικόνες και
πληροφορίες για τα χελιδόνια και να φτιάξουμε
ένα ομαδικό κολάζ στη τάξη μας.

Β. Παρατηρούμε το σχήμα του χελιδονιού, τα χρώματα του,
τα γενικά χαρακτηριστικά του και φτιάχνουμε
από χαρτί κάνσον το δικό μας χελιδονάκι.
Μπορούμε να δώσουμε ένα όνομα και φτιάχνουμε ένα
μόμπιλε για να στολίσουμε τη τάξη μας.

Γ. Διαβάζουμε ποιήματα για τα χελιδόνια:

Χελιδονάκι,κόψε μου
που'χεις ουρά ψαλίδι
αχτίδες του ήλιου για κλωστή
να δέσω παπαρούνες,κρινάκια,
μαγιολούλουδα.
Η άνοιξη γιορτάζει.

Θέτη Χορτιάτη



Το πρώτο χελιδόνι

Ήλθες, ήλθες, χελιδόνι,

για να διώξεις το χειμώνα,

ήλθες μ' άνθη να στολίσεις

της καλής μας γης το χώμα.

Έλα, έλα, χελιδόνι,

σε προσμένει η φωλιά σου,

έλα, έλα, να σκορπίσεις

το γλυκό κελάδημά σου.

Ήλθες, ήλθες, χελιδόνι,

την ακούμε τη λαλιά σου,

ήλθες, ήλθες και απλώνεις

μια χαρά σαν τη χαρά σου.

   Κώστας Καρυωτάκης

Δ. Παίζουμε με τα αινίγματα:

Από πάνω σαν τηγάνι

από κάτω σαν βαμβάκι

από πίσω ψαλιδάκι..

Τι είναι; 

Το χελιδόνι

Έρχομαι φίλε από μακριά,

κι αν είναι ορισμός σου

να χτίσω το σπιτάκι μου,

έξω από το δικό σου.

Τι είναι;

Το χελιδόνι

Ε. Ζωγραφίζουμε ένα ταξίδι που θα έκανε 

το δικό μας χελιδόνι και το παρουσιάζουμε 

στους υπόλοιπους.

ΣΤ. Μπορούμε να κατασκευάσουμε

μια χελιδονοφωλιά και να την τοποθετήσουμε

στην αυλή του σχολείου μας.

Πληροφορίες βρίσκουμε στην ιστοσελίδα 

της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.

Τραγούδια για τα χελιδόνια

http://www.youtube.com/watch?v=VidogDjZ7-E

http://www.youtube.com/watch?v=vsypY1b9dGE

http://www.youtube.com/watch?v=FjlLLBweNiE

http://www.youtube.com/watch?v=3jJcWuHhc3s

http://www.youtube.com/watch?v=V_i9d7GN5HQ

http://www.youtube.com/watch?v=3vDM5-9_oak

http://www.youtube.com/watch?v=cQk6vrfNDyQ

http://www.youtube.com/watch?v=smL_sPZAR-A