Ανοιξιάτης; Γδάρτης; Παλουκοκάφτης;

Πρώτο παιδί της Άνοιξης ο Μάρτης μας. 

Βροχερός, συννεφιασμένος, χιονοσκέπαστος. 

Ζαβολιάρης για πολλούς, αγαπητός για κάποιους άλλους. 

Μάρτης είναι αυτός...μια κλαίει, μια γελάει.

Μια λάμπει ο ήλιος σαν γυαλί

μια βρέχει και βροντάει.

ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ                                                                                       

Ανοιξιάτης: είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης,

Γδάρτης: έχει πολύ τσουχτερό κρύο,

Παλουκοκάφτης: καίμε πολλά ξύλα στο τζάκι,

Κλαψομάρτης: έχει πολλές βροχές,

Πεντάγνωμος: έχει πολλές αλλαγές ο καιρός,

Βαγγελιώτης: γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό,

Φυτευτής:ο κατάλληλος μήνας για φυτέματα.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

Ο ήλιος του Μαρτιού τρυπάει κέρατο βοδιού.

Αν έχεις κόρη ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει.

Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.

Τσοπάνη μου, την κάπα σου το Μάρτη φύλαγε την.

Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης παρά Μάρτης λιοπυριάρης.

Σ'όσους μήνες έχουν "ρο" κάνεις μπάνιο με ζεστό νερό.

Ας κάνουμε ένα ταξίδι στη παράδοση............

Οι Δρίμες του Μάρτη

Οι Δρίμες ήταν τερατόμορφες νεράιδες, οι οποίες τριγυρνούσαν στα χωράφια και στα δάση τις τρεις πρώτες, τις τρεις μεσαίες και τις τρεις τελευταίες μέρες του Μάρτη κι έκαναν κακό σε όποιον συναντούσαν.

Εκείνες τις μέρες οι αγρότες δεν έκοβαν ξύλα για το τζάκι,οι νοικοκυρές δεν έπλεναν τα ρούχα τους ή ακόμα δεν έλουζαν τα μαλλιά τους. Πίστευαν ότι αν κάποιος λουζόταν,αραίωναν τα μαλλιά του, αν έκανε μπάνιο το σώμα του γέμιζε εξανθήματα, αν έπλενε ρούχα αυτά θα τρυπούσαν, αν μετρούσε τα άστρα θα έβγαζε σπυράκια. 

Το Μαρτάκι

Ο λαός φοβόταν τις λιακάδες του Μάρτη, γι'αυτό την πρώτη μέρα του Μαρτίου οι μητέρες δένουν στο χέρι των παιδιών τους ένα κορδόνι από λινή κλωστή,άσπρη και κόκκινη ή και χρυσή.

Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια,καθώς οι μύστες των Ε.Μ. συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την "Κρόκη",στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι. Το έθιμο αυτό διατηρείται και σε άλλες χώρες με άλλες ονομασίες:

Σκόπια: Μαρτίνκα,Αλβανία: Βερόρε, Βουλγαρία: Μαρτενίτσα, Ρουμανία: Μαρτιζόρ.

Τα Χελιδονίσματα

Ένα πανάρχανανιο έθιμο που ξεκίνησε στη Β.Ελλάδα και στα νησιά του Αιγαίου.

Την 1η Μαρτίου έφτιαχναν ένα ομοίωμα χελιδονιού και κρατώντας το τριγυρνούσαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τη "χελιδόνα"να . Οι νοικοκυρές τους έδιναν χρήματα και διάφορα κεράσματα. Με τον τρόπο αυτό γιόρταζαν το τέλος του χειμώναε  και τον ερχομό των χελιδονιών και της άνοιξης.

Η χελιδόνα είναι μια ξύλινη κατασκευή στολισμένη με άσπρες και κόκκινες κορδέλες. Σε ένα ξύλινο ραβδί περνούσαν ένα καλαθάκι. Στην άκρη του ραβδιού στερέωναν ένα ξύλινο χελιδόνι που είχε κουδούνια στον λαιμό του και μπορούσε να γυρνάει γύρω γύρω.Επάνω στο χελιδόνι στερέωναν άσπρες και κόκκινες κορδέλες, οι οποίες όταν έπεφταν μέσα στο σπίτι του νοικοκύρη, σήμαινε ότι θα του πάει καλά η νέα σοδειά.

Το τραγούδι της "Χελιδόνας"                      

Χελιδόνα έρχεται                                   

απ'τη μαύρη θάλασσα                                           

πύργον θεμελίωσε.                                     

Κάθισε και λάλησε                                        

και γλυκά κελάηδησε.                                 

Μάρτη, Μάρτη μου καλέ                             

και Φλεβάρη θλιβερέ,                                

ο Απρίλης ο γλυκύς                                              

έφτασε κι'ναι μακρύς!!                                     

Μώρ' κυρά, καλή κυρά,                                                                                 

έμπα στο κελάρι σου,                                                                                      

φέρ' αυγά σαρακοστιανά,                                                                                  

ώσπου να' ρθ' η Πασχαλιά,                                                                               

με τα κόκκινα τ' αυγά.                                                                                      

                                                                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                       
Ο μύθος της Πετρωμένης γριάς

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια γριά που είχε ένα κοπάδι κατσικάκια. Εκείνο τον καιρό ο Μάρτης είχε 28 ημέρες και ο Φλεβάρης 31 ημέρες. Εκείνη τη χρονιά ο Μάρτης φαίνεται ήταν στις καλές του. Έτσι, ήρθε και πέρασε χωρίς να κάνει βαρύ κρύο. Η γριά χαρούμενη που δεν κινδύνεψαν τα ζώα της, περηφανεύτηκε κει είπε: "Μπήκες,βγήκες, Μάρτη μου, τίποτα δε μου έκανες. Τα αρνάκια και τα κατσικάκια μου εγώ τα ξεχείμασα".  Τότε ο Μάρτης πείσμωσε και δανείστηκε τρεις ημέρες από τον κρύο Φλεβάρη. Ο καιρός χάλασε και έριξε πολλά χιόνια. Η γριά και τα ζώα της πάγωσαν και πέτρωσαν. Από τότε τις τρεις τελευταίες ημέρες του Μάρτη τις λένε ημέρες της γριάς. Ο Μάρτης ποτέ δεν επέστρεψε τις τρεις ημέρες κι έτσι ο Φλεβάρης έμεινε με 28 ημέρες. 

Η γυναίκα του Μάρτη

Κάποτε οι μήνες παντρεύτηκαν και ο καθένας τους αγάπησε πολύ τη γυναίκα του. Ο Μάρτης ως καλοπερασάκιας και επιπόλαιος δεν ασχολήθηκε πολύ με το θέμα του γάμου. Έβαλε προξενητάδες να φροντίσουν να του βρουν το ταίρι του. Κάποια μέρα του φέρανε μια γυναίκα που ήταν πολύ σεμνά ντυμένη, που ούτε το πρόσωπο της δεν φαινόταν καλά καλά. Τότε ρώτησε τους προξενητάδες αν η γυναίκα που του είχαν φέρει ήταν όμορφη. Εκείνοι του απάντησαν πως ήταν ομορφότερη κι από θεά. Αποφάσισε να την παντρευτεί. Όταν έμειναν μόνοι τους, εκείνη έβγαλε το μαντήλι της και το πρόσωπο της ήταν άσχημο, αλλά η ψυχή της η πιο όμορφη. Από τότε ο Μάρτης μόλις σκέφτονταν την ασχήμια της άστραφτε, βροντούσε κι έκανε παγωνιές. Μόνο όταν θυμόταν το καλό της χαρακτήρα ηρεμούσε κι έκανε καλό καιρό.

Ας κάνουμε ένα ταξίδι στον κόσμο......

ΚΙΝΑ

Στις 4 Μαρτίου γιορτάζουν το φεστιβάλ των φαναριών, που έχει τις ρίζες του 2.000 χρόνια πριν. Κατά τη διάρκεια της ημέρας διοργανώνονται διάφορες γιορτές στους κεντρικούς δρόμους, όπως: αγώνες με βάρκες,τυμπανιστές να παίζουν τύμπανα, τραγουδούν παντού. Κατά τη διάρκεια της νύχτας γίνεται έκθεση διαφόρων φαναριών. Τέλος έχουμε και το φαγοπότι των Yuanxiao, γλυκά φτιαγμένα από ριζάλευρο,ζάχαρη. 

ΙΡΛΑΝΔΙΑ

Στις 1η Μαρτίου διοργανώνεται μία θορυβώδης γιορτή για παιδιά. Θεωρούν πως ο πολύς θόρυβος διώχνει τα κακά πνεύματα. Οι ενήλικες πετούν κέρματα και τα παιδιά προσπαθούν να τα πιάσουν σε σκουφιά. Τυλίγουν τα σκουφιά, τα κάνουν μπάλες και τις κρεμούν σε σπάγκους. Τρέχουν στους δρόμους κάνοντας πολύ θόρυβο.

ΙΑΠΩΝΙΑ

Στο τέλος του μήνα γιορτάζουν το έθιμο της ομορφιάς των λουλουδιών, με μία μεγάλη έκθεση λουλουδιών. Αυτό το ταυτίζουν με το άνθισμα των κερασιών. Παλαιότερα ο βασιλιάς του ανθίσματος διοργάνωνε γιορτές λουλουδιών. Οι καλλιεργητές των κερασιών διοργανώνουν από τότε ανοιχτά πάρτι, αν ο καιρός είναι καλός. Το βράδυ φτιάχνουν χάρτινα φανάρια, διοργανώνουν εκδρομές, πικ-νικ, χορούς και εκθέσεις καλών τεχνών. Παίζουν παιχνίδια, τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια, διοργανώνουν αγώνες ιππασίας και εκθέσεις κιμονό.